Przyszłość Zielonego Ładu: kluczowe wyzwania dla nowej Komisji i Parlamentu Europejskiego

Raport Polityki Insight pt. „Co dalej z Europejskim Zielonym Ładem?” przygotowany we współpracy z PGE, analizuje największe wyzwania energetyczne, przed którymi staną nowa Komisja Europejska i Parlament Europejski w kadencji 2024-2029. Dokument odpowiada na pytania dotyczące wdrożenia ambitnych celów klimatycznych i energetycznych, mających na celu transformację europejskiego systemu energetycznego.

DARMOWE ALERTY ze zmianami legislacyjnymi dotyczącymi Zielonego Ładu. SUBSKRYBUJ!

Finansowanie Zielonego Ładu

Finansowanie zielonej transformacji wymaga ogromnych inwestycji ze strony sektora publicznego i prywatnego. Kluczowe regulacje obejmują m.in. Taksonomię UE, która pomaga inwestorom i firmom podejmować świadome decyzje dotyczące działalności przyjaznej dla środowiska i klimatu. Ważnym źródłem finansowania będą także dochody z systemu handlu emisjami (ETS) oraz Społeczny Fundusz Klimatyczny, który wesprze odbiorców najbardziej narażonych na koszty związane z ETS2.

Cele redukcji emisji do 2040 r.

Nowa kadencja Parlamentu Europejskiego będzie kluczowa dla ustalenia celów redukcji emisji na 2040 rok. Rozważane scenariusze zakładają różne podejścia do dekarbonizacji, w tym znaczące zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w miksie energetycznym, który ma osiągnąć 85-90% do 2040 roku. Wyzwania związane z tym celem obejmują m.in. rozwój technologii wychwytywania i magazynowania CO2 oraz biometanu.

Transformacja energetyczna będzie oparta głównie na rozwoju OZE, zwłaszcza fotowoltaiki i energetyki wiatrowej. Fotowoltaika ma stać się dominującą technologią, z mocą instalacji PV rosnącą do 600 GW w 2030 roku. Ważnym elementem będzie także energetyka jądrowa, która mimo kontrowersji pozostaje kluczowa dla osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Nowe regulacje, w tym dyrektywa o efektywności energetycznej budynków (EPBD), mają na celu dekarbonizację sektora ciepłowniczego. Wprowadzenie efektywnych systemów ciepłowniczych, wykorzystujących ciepło odpadowe i OZE, jest kluczowe. Do 2030 roku wszystkie nowe budynki mają być zeroemisyjne, co oznacza zakaz instalowania kotłów na paliwa kopalne.

Kluczowym wyzwaniem jest modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych, zwłaszcza niskiego i średniego napięcia, do których podłączane jest większość mocy OZE. Wymaga to znaczących inwestycji, szacowanych na 375-425 mld euro do końca dekady. Należy również skrócić czas oczekiwania na przyłączenie nowych instalacji OZE, który obecnie wynosi od 4 do 10 lat.

Konieczna współpraca na poziomie UE, ale też krajowym

Raport podkreśla, że sukces Zielonego Ładu zależy od skutecznej współpracy na poziomie unijnym oraz krajowym. Konieczne jest zabezpieczenie odpowiednich funduszy, wsparcie dla nowych technologii oraz przyspieszenie procesu wydawania zezwoleń na budowę i przyłączenie instalacji OZE. Transformacja energetyczna musi być prowadzona w sposób zrównoważony, uwzględniając potrzeby gospodarcze i społeczne, aby zwiększyć konkurencyjność europejskiej gospodarki i zapewnić stabilność dostaw energii.

Co z tego wynika?

Polska, jako część UE, ma do odegrania kluczową rolę w tej transformacji. Wdrożenie ambitnych celów klimatycznych i energetycznych wymaga odpowiedzialnych działań na poziomie krajowym, w tym dalszego rozwoju OZE, modernizacji sieci dystrybucyjnych oraz dekarbonizacji sektora ciepłowniczego.